Van hulpvraag naar zorgplan

"In de gehandicaptenzorg is de laatste jaren een ontwikkeling ingezet die ertoe moet leiden dat de zorg meer dan voorheen wordt georganiseerd op basis van wensen van cliënten. Onder de vlag van slogans als "zorg op maat" en "vraagsturing" zijn nagenoeg alle zorgaanbieders bezig hun aanbod aan te passen in de richting van meer diversificatie en specialisatie."

Met deze woorden starten de auteurs het voorwoord waarna vele tot nadenken stemmende onderwerpen en praktische handreikingen voor (toekomstig) uitvoerend begeleiders en organisaties in de gehandicaptenzorg volgen. In logische volgorde word je meegenomen in het denken over de nodige en mogelijk te nemen stappen om de nieuwe zorg vorm te geven.

Allereerst is er een beschrijving van de ontwikkelingen in de jaren negentig met als hot item de hulpvraag van de cliënt en het uitgaan van diens mogelijkheden in plaats van zijn beperkingen. Daarna volgt een hoofdstuk over de problemen die zich voordoen in de dagelijkse praktijk en een te volgen wegwijzer met standaarden als een beïnvloedingsschema, de regulatieve cyclus en de weg van vraag naar afspraak in zorgplan. Deze standaarden worden in de overige hoofdstukken uitgebreid bewerkt, naast elkaar gelegd en integraal bewerkt op de volgende wijze:
- de maatschappelijke en wetenschappelijke invloeden op inhoud, methode en toetsingscriteria van de zorg (beïnvloedingsschema: wat, hoe en keuze);
- de samenhang tussen regulatieve cyclus (bestaande uit vraagstelling-onderzoek-plan-uitvoering-evaluatie), zorgplan en beïnvloedingsschema;
- inhoudelijke geldende opvattingen in de zorg met betekenis voor cliënt, begeleider en leidinggevende/coach;
- uitwerkingen van opvattingen m.b.t. methodisch handelen met betekenis voor alle partijen,
- het zorgplan - wat is het en waar moet het aan voldoen?
- het zorgplan - hoe maak je dat?
- het zorgplan - aandachtspunten rond de uitvoering door de begeleider en de evaluatie.

In het laatste hoofdstuk worden voorwaarden geformuleerd om het methodisch werken mogelijk te maken. Het lezen van dit boek biedt je als SPH`er in opleiding en/of werkzaam in de zorg een enorme bron van verrijking van de 3 K`s; te weten kennis, kunde en keuzemomenten. Kennis op het gebied van de bestaande wisselwerking tussen theorie en praktijk. Kunde op het gebied van te ondernemen stappen om vraaggericht te werken. Keuzemomenten middels bewustwording van gehanteerde normen, doelstellingen en machtsverhoudingen. De matrixen zijn overzichtelijk en praktisch bruikbaar.

De inhoud van dit boek nodigt uit tot nieuwe inzichten en daagt uit tot methodische aanpak van hulpvragen van cliënten. Een nadere introductie van de regulatieve cyclus, training en coaching van de uitvoerend begeleiders om de vraaggestuurde methode te kunnen werken is gezien de hoeveelheid aan invalshoeken een must. Zo ook dat de organisatie de voorwaarden schept om zo te kunnen werken. Een goed boek in deze veranderende "zorgtijden"voor organisatie, opleiding, werknemer en student in de gehandicaptenzorg. (Syl van Bommel)