Bekijk ons hele aanbod
Onderwijs
Gezondheidszorg
Juridisch
Management
Geschiedenis & Filosofie
Spijt over gemiste kansen, misgelopen contacten of verwaarloosde relaties is een veelvoorkomende en vaak heftige emotie. Een emotie die in onze leerboeken vreemd genoeg nauwelijks een plaats heeft gekregen.
Als we in de spreekkamer patiënten ontmoeten die lijden onder spijt, kunnen meerdere dynamieken een rol spelen. Sommigen wijten hun onvrede aan spijt, maar beschrijven in wezen schuld, het gevoel tekortgeschoten te zijn ten opzichte van een ander. In dat geval is spijt een zelfbewuste emotie, net als schaamte of schuld en is de focus in een therapie het zelfbeeld van de patiënt.
Anderen worstelen, vaak vanaf de middelbare leeftijd, met spijt over gemiste kansen als een levensdilemma. Dat vraagt in de behandeling om een terugblik op het leven tot dan toe en daarna een vooruitblik naar de toekomst: wat is er mogelijk in het heden en in de tijd die mij rest?
Weer een ander aspect van spijt zien we als patiënten daar zozeer op anticiperen dat ze verlammen in hun handelen, denken en fantaseren. Ze rumineren zonder hun emoties te doorvoelen en lijken zich niet te kunnen verzoenen met het idee dat kiezen altijd ook verliezen inhoudt. Daar hebben mensen die juist niet op spijt anticiperen, pas achteraf last van. Of hun naasten of collega’s.
Kortom, ingrijpende thema’s en alle reden om daar tijdens dit symposium uitgebreid bij stil te staan.
Deze nascholing is een opname van het symposium Spijt: een verwaarloosde emotie, dat op 6 oktober 2023 heeft plaatsgevonden. De presentaties kunnen online gevolgd worden, waar en wanneer je maar wil.
Spijt. Een gedachte of een emotie net als schuld en schaamte?
Em.prof.dr. Frans Schalkwijk
Diagnostiek staat in de huidige gezondheidszorg vaak onder druk. Tegelijk is het kennen, erkennen en herkennen van de ander hét begin van goede en duurzame zorg. De rol en de mogelijkheden van het neuropsychologisch perspectief zullen belicht worden binnen het hedendaags krachtenveld van wetenschap en praktijk en de context van een biotechnologisch en informatietechnologische revolutie. Het neuropsychologisch perspectief kan helpen met onze beslissingen rondom diagnostiek en behandeling voor de zorg van morgen.
Waarom spijt zo pijnlijk is, maar hebben er ook veel aan
Prof.dr. Marcel Zeelenberg
Spijt is de belangrijkste emotie in de context van keuzes en beslissingen. De ervaring van spijt beïnvloedt welbevinden negatief, en zowel de ervaring als de anticipatie van spijt hebben duidelijke gedragsimplicaties. In deze lezing ga ik in op wat spijt is, en wat spijt doet. Dit doe ik aan de hand van onderzoek uit de psychologie, economie, en biologie.
Spijt in groepstherapie
Salvatore Vitale
Spijt is een gevoel dat weinig aandacht heeft gekregen in de (groeps)psychotherapie en in de literatuur. Dit in tegenstelling tot gerelateerde gevoelens zoals berouw en schuld. Akhtar (2009) vat spijt samen als een berouwvol gevoel dat wordt ervaren als gevolg van de realisatie dat iemands actie uit het verleden of passiviteit schade heeft toegebracht aan het zelf. Vaak herkent men spijt aan het gevoel wat gepaard gaat met de bewustwording dat men een fout heeft gemaakt die leidt tot pijnlijke of negatieve gevolgen die niet makkelijk ongedaan gemaakt kunnen worden.
In deze lezing zal worden ingegaan op spijt en meer specifiek als emotie binnen groepspsychotherapie. Aan de hand van casuïstiek zal stilgestaan worden bij hoe spijt een rol kan spelen bij zowel de groepstherapeut als bij patiënten. Vanuit een integratief psychodynamische insteek en het interpersoonlijke model van Yalom zal getoond worden hoe binnen groepstherapie spijt zichtbaar wordt en kan worden bewerkt.
De interne dynamiek van spijt en reparatie
Famke Kwee
Chronische spijt is als Groundhog Day, een film waarin de hoofdpersoon opgesloten raakt in een tijdlus vol zelfverwijt en gemiste kansen en pas ontsnapt als hij zijn arrogantie onder ogen ziet. Spijt fungeert ook bij hem als ‘screen’ waarachter andere gevoelens en ervaringen schuilgaan. In deze lezing bespreekt Famke een aantal vroege ontwikkelingsproblemen, die in een behandeling geëxploreerd kunnen worden, waardoor rouw en reparatie alsnog op gang komen.
Spijt en schuld: een tweedeling uit de ISTDP nader bekeken
Kees Cornelissen
ISTDP staat voor Intensive Short Term Dynamic Psychotherapy. Het is een methode die gebaseerd is op de psychoanalytische theorie maar niet op de psychoanalytische praktijk. Het begrip spijt is in de ISTDP geen concept wat gebruikt wordt om in het theoretisch kader een psychodynamisch fenomeen aan te duiden. Schuld daarentegen heeft zeker een centrale plaats in het theoretisch kader gekregen. Het begrip schuld is eigenlijk de brug naar het onderbewuste, naar de wereld van de emotie en de impuls.
Het ongeleefde leven
Dr. Quin van Dam
Spijt over gemiste kansen in ons leven brengt soms heftige doodsangst teweeg: ons leven is mislukt en we kunnen niets nalaten. Maar spijt kan ook een bron van herstel zijn en ons juist aanmoedigen open te staan voor wat nog kan. Dan vertalen we de vraag ‘Wat als ik dat destijds gedaan had?’ in ‘Wat kan ik nu nog als ik anders handel dan destijds?’
Vertaalslag naar de praktijk
Em.prof.dr. Frans Schalkwijk
is als psychoanalyticus-psychotherapeut zelfstandig gevestigd te Amsterdam. Tevens is hij als emeritus bijzonder hoogleraar Gewetensontwikkeling verbonden aan de Universiteit van Amsterdam.
is socioloog en psychotherapeut. Ook is hij eigenaar en mede-oprichter van ISTDP-House, een instelling voor ISTDP, hoofdopleider bij ISTDP Nederland, en voorzitter van de Stichting Kortdurende Dynamische Psychotherapie.
is klinisch psycholoog, AFT-therapeut, supervisor en docent. Hij is werkzaam in zijn eigen praktijk te Reeuwijk. Hij publiceerde het handboek Affectfobietherapie in de praktijk (2020) en artikelen over AFT, afweer en weerstand en over existentiële doodsangst.
is leeranalyticus, opleider en supervisor van de Nederlandse Psychoanalytische Vereniging. Daarnaast werkt ze in haar eigen praktijk te Rotterdam. Ook heeft ze ervaring als docent o.a. bij opleidingen tot psychotherapeut, psychiater en huisarts.
is als klinisch psycholoog, psychotherapeut en specialistisch groepstherapeut NVGP zelfstandig gevestigd in Leiden.
is hoogleraar Economische psychologie aan Tilburg University en hoogleraar Gedragsonderzoek in de marketing aan de VU.
Voor deze on demand nascholing is accreditatie toegekend voor:
Deze accreditatie is toegekend tot 10 december 2024. Dit betekent dat je voor deze datum je deelname dient te hebben afgerond.
Om in aanmerking te komen voor accreditatie vereist de vereniging dat je binnen de tijd de pollvragen beantwoord. Deze verschijnen tijdens je deelname in je scherm. Tevens volgt aan het einde een meerkeuzetoets die je voldoende dient af te ronden.
Voldoe je aan deze voorwaarden, dan schrijven wij binnen 2 weken je punten bij in je PE-online dossier. Certificaten kunnen op aanvraag toegestuurd worden.
Het doel van deze on demand is de deelnemers op de hoogte te brengen van de relevante klinische en wetenschappelijke stand van zaken op het gebied van emoties, haar invloed tijdens verschillende levensfasen en de invloed op de therapeutische relatie. De deelnemers zijn aldus op de hoogte van de belangrijkste aspecten van diagnostiek en behandeling. Ze hebben geleerd dat:
Na afloop van deze on demand hebben de deelnemers kennis van de impact van spijt op de cliënt en dat achter spijt een intensere emotie als schuld of schaamte schuil kan gaan. De deelnemers zijn is in staat die aspecten te vertalen naar herkenning/diagnostiek en interventies in de eigen praktijkvoering.
Het inschrijfgeld voor de on demand online nascholing bedraagt € 99,-.
Inschrijven voor deze on demand nascholing kan via bovenstaande button.
Wij bieden iedereen die zich heeft ingeschreven de mogelijkheid zich te laten vervangen door een collega. Bekijk hier onze algemene voorwaarden.
Dit symposium is bedoeld voor psychiaters, psychologen, psychotherapeuten, POH-GGz, spv’n en degenen die in opleiding zijn of studeren voor deze disciplines. Andere geïnteresseerde professionals zijn ook van harte welkom.
Het Curriculum Psychodynamiek is een gezamenlijk initiatief van Boom Gezondheidszorg Academy en prof.dr. Frans Schalkwijk, psychoanalyticus en psychotherapeut. Het doel van het curriculum is om ggz-professionals jaarlijks via een serie geaccrediteerde symposia nascholing aan te bieden over relevante ontwikkelingen binnen het psychodynamische gedachtegoed.