De esthetische revolutie
Hoe Verlichting en Romantiek de Kunst uitvonden.
De vraag of Anton Pieck ‘kunst’ is en Saskia Noort ‘literatuur’ zou vóór de late achttiende eeuw door niemand zijn begrepen. Kunst en literatuur in hun moderne, kwalitatieve en onderscheidende betekenis zijn pas toen ontstaan, in het denken van de Verlichting en van de Romantiek. Uit het esthetische debat van de Verlichting kwam de idee voort van een esthetische autonomie, de kunst als een onafhankelijk domein met eigen regels en wetten; de Romantiek voegde daar het engagement van de kunst aan toe.
Via sprankelende en diepgaande analyses van dichters en denkers als Shaftesbury, Baumgarten, Rousseau, Kant, Hamann, Hemsterhuis, Herder, Moritz, Schiller, Goethe, Schlegel, Novalis en vele anderen beschrijft Arnold Heumakers het ontstaan en de ontwikkeling van het romantisch-moderne kunstbegrip. Op magnifieke wijze laat hij in De esthetische revolutie zien hoe autonomie en engagement, deze schijnbare tegenpolen, tot op de dag van vandaag bepalen hoe wij kunst en literatuur ervaren.
Genomineerd voor de shortlist van de Socratesbeker 2016.
'De esthetische revolutie is niet alleen informatief en diepzinnig, ook precies, erudiet en elegant geschreven: nu al een standaardwerk van de moderne esthetica.’ - Trouw
'Een even geleerd als lenig boek. Verrassend leesbaar gegeven de niet altijd even doorzichtige filosofen over wie het gaat. [...] Een vorstelijke studie.' - Carel Peeters in Vrij Nederland
'Een erudiet proefschrift dat uitlegt hoe het komt dat wij de kunsten een hoge autonome status toekennen' - Jeroen Koch in NRC Handelsblad
'Sprankelende en diepgaande analyses van dichters en denkers.' - Strandacademie Vrij Nederland
'Een ideeëngeschiedenis die imponeert door de eruditie van de auteur' - Sebastien Valkenberg in Trouw
'Heumakers geeft in zijn boek, dat van grote eruditie getuigt, een ideeënhistorische reconstructie van de esthetische revolutie van de achttiende eeuw. Het resultaat is bewonderenswaardig.' - Filosofie Magazine
'We mogen ons gelukkig prijzen met een auteur in ons taalgebied die een grote eruditie en voorname ernst paart aan leesbaarheid en toegankelijkheid (...) Met de Esthetische revolutie bewijst Heumakers dat het mogelijk is om een iddeënhistorische studie te schrijven die tegelijk diepgravend en bijzonder interessant is voor een publiek van niet-specialisten.’ - Ons Erfdeel
'Het boek is door de omvangrijke en gedegen kennis van zaken van de auteur een bron van inspiratie [...] een fijn boek om helemaal mee weg te zinken in de geschiedenis van het denken over kunst' - Rutger Gommers in Cimedart
'Niet alleen een duidelijke analyse van hoe de verlichting en de romantiek de opvatting van kunst heeft veranderd en bepaald, maar geeft ook voortreffelijk het spanningsveld weer tussen autonomie en engagement.' - Tijdschrift voor filosofie
'Wat een eruditie, wat een elegantie! De esthetische revolutie van Arnold Heumakers is een diepgravende studie naar de revolutie in de kunsten tijdens de Verlichting en de Romantiek, geschreven door een geweldig stilist die ook nog eens een zeer getalenteerd lezer is – van Goethe bijvoorbeeld, en al die andere schrijvers die ons hebben gevormd. Want dat doen ze, tot in deze tijd – en dat maakt dit boek, ondanks de historische inzet, ook zo actueel.' - juryrapport Socratesbeker
