Dansen op het dodenkoord
Hoe verzetsman Henk Das de oorlog overleefde, maar er toch aan onderdoor ging
Het spannende levensverhaal van verzetsstrijder Henk Das.
Verzetsman Henk Das was provinciaal leider van de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers in Utrecht. De Tweede Wereldoorlog hakte er bij hem hard in. De spanningen, het steeds op de vlucht zijn, de ontberingen en het alom aanwezige verraad eisten hun tol. Veel van zijn mede-verzetsstrijders werden gearresteerd en kregen de kogel, maar hij niet.
Na de bevrijding motiveerde het verdriet om het verlies van zijn makkers Henk Das ertoe om invalide verzetslieden, weduwen en wezen te gaan helpen via de Stichting 1940-1945. De oorlog hield daarom nooit op voor hem. Zijn lijden als gevolg daarvan sloopte zijn mentale en fysieke gezondheid. Hij werd op 53-jarige leeftijd arbeidsongeschikt verklaard.
Pas jaren later zou de posttraumatische-stressstoornis (PTSS) worden erkend als een aandoening van een mens die heeft geleden onder hevige spanningen. Door het verhaal van Henk Das kunnen we beter begrijpen dat een oorlog helden kent die ook slachtoffers zijn, dansend op het dodenkoord.
Over de auteur
Wilfred Scholten (1964) is politicoloog en journalist. Hij schreef boeken over Lodewijk Asscher en over familiebedrijven in de techniek. Voor Mooie Barend, zijn biografie over oud‑premier Barend Biesheuvel, kreeg hij de Brusseprijs voor het beste Nederlandstalige journalistieke boek.
Reviews 'Dansen op het dodenkoord'
In de media
‘In Dansen op het dodenkoord (uit te geven door Boom) heeft politicoloog en journalist Wilfred Scholten, tevens biograaf van oud-premier Barend Biesheuvel, opgetekend hoe een oorlogsheld jaren later alsnog in geestelijke nood raakte.’
– Sander van Walsum in het Grote Verheugnummer van de Volkskrant
‘Ogenschijnlijk een geluksvogel, die Das, maar uit Wilfred Scholtens zeer leesbare en degelijke biografie van deze vergeten verzetsheld, wordt duidelijk hoe groot de tol was van drie jaar lang leven onder hoogspanning.’ – Trouw
‘De kracht van Wilfred Scholtens journalistiek geschreven en met anekdotes geplaveide biografie Dansen op het dodenkoord is dat daarin het verzetsleven van binnenuit beschreven wordt.’ – Historisch Nieuwsblad
‘Scholten heeft een knap en lezenswaardig boek geschreven, waarin de oude boodschap doorklinkt: ‘Only the dead have seen the end of war’.’ – TracesOfWar.nl
‘Ik vind dit boek zo goed omdat in dit boek de voorwaarden voor het deelnemen aan het verzet geschetst worden. Eigenlijk wordt de vraag beantwoord ‘‘wat maakt dat je toetreedt tot het verzet?’’. Dit boek maakt het concreet.’ – Jeroen Vullings in Nieuwsweekend
‘Scholten slaagt erin de spanningen en onzekerheid waarmee Das in de oorlog te maken had en zijn naoorlogse problemen geloofwaardig en meeslepend op te schrijven. Dansen op het dodenkoord is een boeiende oorlogsbiografie geworden.’ – Biografieportaal
‘Een indrukwekkend verhaal over het leven van verzetsstrijder Henk Das. Over de ondraaglijke spanning waaronder verzetsstrijders werkten, de voortdurende angst voor ontdekking en verraad. En vooral ook over manier waarop die spanning na de oorlog bleef doorwerken.’ – Beste biografieën van 2023 volgens Biografieportaal
‘Met enige goede wil zou de Nederlandse verzetsman Henk Das (1916-2008) vergeleken kunnen worden met George VI, de stotterende, onwillige koning die geen heldenrol ambieerde maar hem door de geschiedenis kreeg toebedeeld.’ – de Volkskrant
‘Wat zo goed is aan dit boek is dat het laat zien dat de na de oorlog, de oorlog niet was afgelopen.’– Grietje Braaksma van Broese Boekverkopers in De Ochtend op NPO radio 4
Interview met Wilfred Scholten in het Nederlands Dagblad: Henk Das was nooit een verzetsheld geworden als hij niet door zeven vrouwen geholpen was
Essay over heldendom in Trouw door Wilfred Scholten: Niemand hoort op een voetstuk, zegt het Verzetsmuseum. Zijn er dan echt geen helden meer?
Wilfred Scholten was te gast in het programma Villa Jvb van Omroep Max: Henk Das: de held die geen held wilde zijn
Interview met Wilfred Scholten in De Gelderlander: Oorlogstrauma van verzetsheld staat centraal in boek met Vordense roots: ‘Dit is ook Ruurds nalatenschap’
Fragment op Historiek: Hoe verzetsman Henk Das de oorlog overleefde, maar er toch aan onderdoor ging
Gerelateerde uitgaven
