Probleem-georiënteerd denken in de neuropsychiatrie

In deze casuspresentatie staat een adolescent centraal met abrupte, niet-ritmische bewegingen die sterk wisselen in intensiteit en context. Vanuit neurologisch perspectief wordt ingegaan op de differentiaaldiagnose tussen hyperkinetische bewegingsstoornissen, waaronder myoclonieën, chorea, dystonie en tics. De rol van onderdrukbaarheid, stressgevoeligheid en fluctuatie wordt besproken aan de hand van klinische kenmerken uit de casus. Vanuit psychiatrisch perspectief komt de overlap met comorbide angst, spanningsproblematiek en functionele neurologische symptomen aan bod, inclusief de vraag wanneer een ticstoornis overgaat in een functioneel bewegingspatroon. 

De sessie laat zien hoe lastig de interpretatie van motorische symptomen kan zijn wanneer neurologische en psychiatrische factoren elkaar beïnvloeden.  

In deze casus wordt een patiënt gepresenteerd bij wie taalproductie en taalbegrip subtiel maar progressief achteruitgaan. Vanuit neurologisch perspectief worden de verschillende varianten van primaire progressieve afasie (PPA) besproken, waaronder fonologische, semantische en grammaticale varianten. Aan de hand van de casus wordt duidelijk welke taalstoornissen opvallen en hoe deze passen bij de typische patroonherkenning van degeneratieve temporale en frontale netwerken. Vanuit psychiatrisch perspectief wordt ingegaan op de impact van taalverlies op stemming, identiteit, relaties en coping, inclusief het risico op misdiagnoses zoals depressie of angststoornissen. 

Deze presentatie laat zien hoe taalstoornissen zowel neurologische als psychologische repercussies hebben en hoe multidisciplinaire analyse essentieel is. 

Deze casus toont hoe nachtelijke gedragsuitingen kunnen verwijzen naar zowel epilepsie als slaapstoornissen. Vanuit neurologisch perspectief wordt ingegaan op frontaalkwabepilepsie en het vaak misleidende klinische beeld: plotseling, hevig, doelgericht ogend gedrag tijdens slaap, zonder herinnering achteraf. Ook wordt de overlap met REM sleep behavior disorder (RBD) besproken, waarbij motorische ontremming optreedt tijdens de REM-slaap. Vanuit psychiatrisch perspectief wordt stilgestaan bij de impact van deze episodes op angst, partnerrelaties en veiligheid, én bij differentiaaldiagnoses zoals parasomnieën en dissociatieve fenomenen. 

De sessie laat zien hoe cruciaal het is om gedragsaanvallen systematisch te analyseren en neurologische én psychiatrische verklaringen te overwegen. 

In deze casus presenteert een adolescent zich met kortdurende, stereotiepe paniekachtige episodes. Vanuit neurologisch perspectief wordt besproken hoe amygdalaire (temporale) epilepsie zich kan presenteren met autonome en emotionele symptomen, vaak zonder duidelijke motorische verschijnselen. De rol van EEG, MRI en de anamnese van aanvalsgewijze klachten komt uitgebreid aan bod. Vanuit psychiatrisch perspectief wordt stilgestaan bij de overlap met paniekstoornissen, angststoornissen en psychosomatische verklaringen, inclusief de valkuilen die kunnen leiden tot jarenlange misdiagnoses. 

Deze sessie benadrukt hoe essentieel het is om ‘paniekaanvallen’ niet louter psychologisch te interpreteren, maar ook neurologische oorzaken te overwegen wanneer de presentatie atypisch is. 

Deze casus laat zien hoe een patiënt plotseling verandert in aandacht, bewustzijn en cognitie, zonder duidelijke somatische verklaring. Vanuit neurologisch perspectief bespreekt de spreker de kernmechanismen van delirium, variërend van verstoring van corticale netwerken tot metabole en ontstekingsgerelateerde ontregeling. Vanuit psychiatrisch perspectief wordt gekeken naar gedragsveranderingen, hallucinaties, angst, wanen en de impact op patiënt én omgeving. In de casus komt naar voren hoe het klinisch beeld fluctueert en hoe subtiele tekenen van desoriëntatie gemist kunnen worden. 

De sessie benadrukt het belang van vroege herkenning, gedegen diagnostiek en interdisciplinaire samenwerking bij dit vaak onderbelichte neuropsychiatrische syndroom.