Typisch Gelders?
Het verhaal van Gelderland in 25 vragen – en antwoorden
De unieke geschiedenis van Gelderland
Gelderland is een bijzondere provincie. In landoppervlak is ze de grootste van Nederland. Het gevarieerde landschap met zijn stuwwallen, brede rivieren en heidevelden maakt de provincie volgens velen de mooiste van het land. En dan heeft Gelderland ook nog eens een unieke geschiedenis, bevolkt door Romeinen, hertogen, Hanzekooplieden, papiermakers, adellijke dames, predikanten en kunstenaars.
Een provincie vol raadselen
Maar Gelderland is ook een provincie vol raadselen. Want hoe komt het nou dat de Romeinen hier eeuwenlang woonden, maar zo weinig zichtbare sporen nalieten? Hoe kan het dat de adel juist hier zo lang dominant is geweest in het bestuur? Waar komt de verdeling vandaan tussen gereformeerden in het noordwesten en katholieken in het zuiden? En waarom voelen zo weinig mensen zich een echte Gelderlander?
25 vragen over de geschiedenis van Gelderland
In Typisch Gelders? worden deze en 21 andere vragen beantwoord. Voor iedereen die in Gelderland woont of er weleens op bezoek komt. En voor iedereen die zich afvraagt wat er nou eigenlijk zo Gelders is aan Gelderland. De korte, luchtige teksten geven niet alleen antwoord op de raadselen van de Gelderse geschiedenis, het zijn ook 25 puzzelstukjes die samen laten zien wat ‘typisch Gelders’ is.
Alle teksten zijn prachtig geïllustreerd door vertellend tekenaar Karel Kindermans.
Over de auteur
Dolly Verhoeven (1959) was tien jaar lang bijzonder hoogleraar Gelderse geschiedenis aan de Radboud Universiteit. Zij gaf in die tijd talrijke colleges en lezingen, organiseerde erfgoedfestivals en historische cafés, adviseerde musea en historische verenigingen en was initiatiefnemer van verschillende boekprojecten, waaronder het in 2022 verschenen vierdelige Verhaal van Gelderland. In Typisch Gelders? laat zij bij wijze van afscheid de kenmerkendste thema’s uit de Gelderse geschiedenis nog eens de revue passeren.
Inhoudsopgave Typisch Gelders?
Woord vooraf
Henri Lenferink 7
Voor wie dit boek geschreven is
ter inleiding 9
[ 1 ] Waarom Gelderland geen eenheid is – of toch wel 13
[ 2 ] Hoe Gelderland zijn karakteristieke landschap kreeg – en wanneer dat gebeurde 17
[ 3 ] Wat grafheuvels bijzonder maakt – en waarom Gelderland er zoveel heeft 21
[ 4 ] Wat de Romeinen voor ons achterlieten – en wat niet 25
[ 5 ] Waarom Gelderland begon met een drakenverhaal – en wat daarvan klopt 29
[ 6 ] Hoe Gelderland een hertogdom werd – en hoe belangrijk dat was 33
[ 7 ] Wat het verschil was tussen steden en dorpen – en hoe dat nu nog doorwerkt 37
[ 8 ] Sinds wanneer het Gelders parlement bestaat – en waarom dat een feestje waard is 41
[ 9 ] Hoe de grote rivieren Gelderland vormgaven – en soms ook bedreigen 45
[ 10 ] Wat de Hanze was – en waarom die nu zo in de belangstelling staat 49
[ 11 ] Hoe Gelderland een adelsprovincie werd – en of dat nog steeds zo is 53
[ 12 ] Hoe Gelderland een kwartier kwijtraakte – en er ook gebieden bijkreeg 57
[ 13 ] Waardoor de grenzen van Gelderland veranderden – en welke gevolgen dat had 61
[ 14 ] Waar in Gelderland katholieken en gereformeerden wonen – en hoe dat is ontstaan 65
[ 15 ] Hoe de Gelderse universiteiten ontstonden – en wat hun effect was 69
[ 16 ] Waarom Gelderland zo Oranjegezind is – en of dat altijd zo was 73
[ 17 ] Waardoor de Tweede Wereldoorlog zoveel impact had in Gelderland – en waar je dat aan merkt 77
[ 18 ] Hoe de Gelderse maakindustrie ontstond – en grotendeels weer verdween 81
[ 19 ] Wat kunstenaars deden met het Gelderse landschap – en waar wij dat kunnen zien 85
[ 20 ] Hoe Gelderland populair werd bij toeristen – en of dat iets is om blij mee te zijn 89
[ 21 ] Wat het Gelders dialect is – en hoe het de eeuwen overleefde 93
[ 22 ] Hoeveel koeien, varkens en kippen Gelderland telt – en hoe dat komt 97
[ 23 ] Wie naar Gelderland kwamen of juist vertrokken – en waarom 101
[ 24 ] Hoe Gelderland verbonden is met de wereldeconomie – en wanneer dat begon 105
[ 25 ] Of er een Gelderse identiteit bestaat – en hoe die er dan uitziet 109
Een paar belangrijke jaartallen 113
Meer weten? 117
Reviews 'Typisch Gelders?'
In de media
Dolly Verhoeven bij De Week van Gelderland over wat typisch Gelders is: Dit is waarom Arnhem de hoofdstad is van Gelderland
Gerelateerde uitgaven
