Politieke en sociale filosofie

De plaats van de macht moet leeg zijn: de democratische rechtstaat is van niemand en mag geen politieke kleur hebben. De gelijkheid van de burger berust op de vrijheid van het verschil. Frissens antwoord is een conservatieve interpretatie van het pluralisme: niet revolutionair, niet radicaal, niet progressief. Alleen een staat die politiek neutraal is kan dat pluralisme beschermen.

In een moedige zoektocht naar zelfkennis leidt Tinneke Beeckman de lezer langs de grootste geesten uit de filosofie en wereldliteratuur: van Socrates, Hannah Arendt en Albert Camus tot Marcel Proust en Virginia Woolf. Vertrekkend vanuit persoonlijke vragen ontdekt ze hoe hun ideeën je blik op jezelf en het leven kunnen verrijken. Beeckman wekt klassieke denkers tot leven en laat overtuigend zien hoe de filosofie juist vandaag de dag van grote waarde kan zijn.

Met humor en een scherp oog voor paradoxen schrijft Ten Bos over samenleven in een wereld die steeds individualistischer wordt. Solidariteit is een prikkelend en troostrijk essay over wat mensen – en misschien zelfs alle levende wezens – met elkaar verbindt. Een boek dat laat voelen wat we vaak vergeten: dat we allemaal drijven in dezelfde rivier.

Filosofische verkenning van vrouwen die zich vermomden, overdreven, logen of verhalen vertelden – en daarmee de wereld en zichzelf herschreven. Waarom roept vrouwelijke misleiding zo’n afkeer op, en tegelijkertijd zoveel nieuwsgierigheid? D’Haese laat zien dat dit bedrog niet alleen een vorm van moreel falen is, maar dat het ons ook een spiegel van onze tijdgeest kan voorhouden.

Tegen de achtergrond van klimaatverandering, digitale ontwrichting en toenemende ongelijkheid pleit de Kameroense filosoof Achille Mbembe voor een fundamentele herziening van onze plaats binnen het wereldwijde ecosysteem. Hij roept op tot een nieuwe planetaire bewustwording: een manier van denken en leven die de aarde erkent als gedeelde ruimte en als fundament voor een gemeenschappelijke toekomst.

Kritiek van de zwarte rede is een belangwekkende reflectie op hoe we vandaag de dag moeten denken over slavernij, racisme, gelijkheid en ongelijkheid. Achille Mbembe beschrijft de geschiedenis van de slavernij als product van het mondiale kapitalisme. 

In dit veelgeprezen werk ontwikkelt Achille Mbembe een bepalend concept in zijn denken, ‘necropolitiek’: de macht om te beslissen wie mag leven en wie sterft. Het begrip biedt een ingang om de bredere mechanismen van uitsluiting en politieke onderdrukking te analyseren. Zo onderzoekt Mbembe hoe deze dodelijke politiek zich uitstrekt naar migratie en grenscontroles.

Het publieke debat, kloppend hart van onze democratie, staat zwaar onder druk van het groeiende populisme. Politici strooien met nepnieuws en ‘alternatieve feiten’ om elke vorm van kritiek, verzet en tegenstand de kop in te drukken. Post-truth politiek legt de democratie lam en helpt autocratische leiders in het zadel.