Culturele diversiteit in de klas
Nederland kent een grote culturele diversiteit. Wat betekent deze diversiteit en de permanente beweging van de samenleving voor het Nederlandse onderwijs, de scholen en de leraren? Culturele diversiteit in de klas geeft antwoord op de vraag hoe leraren recht kunnen doen aan de culturele verschillen in hun klas.
Inhoud
Deze zevende, herziene uitgave bestaat uit drie delen. Het eerste deel biedt inzicht in de recente migratiegeschiedenis van Nederland en beschrijft demografische ontwikkelingen. Daarnaast worden de problemen en knelpunten besproken die migratie en culturele diversiteit met zich mee kunnen brengen en die in het maatschappelijke debat aan de orde komen. In deel twee staan inzichten uit de sociologie en de sociale psychologie centraal, die betrekking hebben op het handelen van leraren. In een intermezzo wordt het huidige debat over de multiculturele samenleving besproken en uitgelegd hoe dat debat de afgelopen twintig jaar van karakter is veranderd. Deel drie draait volledig om de docent. Het behandelt de verschillende rollen die de docent vervult en beschrijft praktische situaties en manieren om hiermee te oefenen. Alle hoofdstukken bevatten vragen en opdrachten.
Voor wie
Dit boek is geschreven voor studenten aan pabo’s en lerarenopleidingen en voor leraren in het primair en voortgezet onderwijs.
Dit boek verscheen in 1995 als Intercultureel onderwijs in de praktijk. Nederland is in twintig jaar enorm veranderd. Dat heeft zoveel weerslag gehad op de inhoud dat de uitgave per zesde druk is voorzien van een nieuwe titel.
Inleiding
Deel 1: De Nederlandse samenleving en culturele diversiteit
1 Verkenning
1.1 Inleiding
1.2 De migratiegeschiedenis van Nederland in vogelvlucht
1.3 De twintigste eeuw
1.4 Vluchtelingen en asielzoekers
1.5 Begrippen en aanduidingen
1.6 Problemen en knelpunten
1.7 Onderwijs
2 De Nederlandse multiculturele samenleving anno nu
2.1 Inleiding
2.2 17,5 miljoen mensen
2.3 Nogmaals vluchtelingen en asielzoekers
2.4 Immigranten, maar voor hoelang?
2.5 Inburgering
2.6 Spreiding en concentratie
2.7 Leeftijdsopbouw en geboorten
2.8 De arbeidsmarkt
2.9 Opleidingsniveau
2.10 Concentratie en zwarte en witte scholen
2.11 Integratie als maatschappelijke noodzaak
2.12 Intercultureel onderwijs
Deel 2: Denken, handelen en cultuur nader onderzocht
3 Sociale categorisatie, stereotypen en vooroordelen
3.1 Inleiding
3.2 Categorisatie
3.3 Stereotypen
3.4 Stereotypen en gedrag
3.5 De selffulfilling prophecy
3.6 Pygmalioneffect en de leraar
3.7 Pygmalioneffect en sociale categorisatie
3.8 Vooroordelen
3.9 Socialisatie van antipathieën
3.10 De fundamentele attributiefout
3.11 Conformisme
3.12 Cui bono?
3.13 Beïnvloeding: wat kunnen school en leraar doen?
4 Discriminatie en racisme
4.1 Inleiding
4.2 Discriminatie
4.3 Positieve actie
4.4 Discriminatie en sociale omgeving
4.5 Racisme
4.6 Primitief nativisme
4.7 Bestrijding van vooroordelen in de klas
5 Cultuur en cultuurverschillen
5.1 Inleiding
5.2 Het cultuurbegrip
5.3 Dé Nederlandse cultuur bestaat niet
5.4 Dé Nederlandse cultuur bestaat wel
5.5 Opvoeding en opvoedingsstijlen
5.6 Cultuur, beschaving en centrale waarden
5.7 Cultuur, een gelaagd begrip
5.8 Aanpassing?
5.9 Cultuur en identiteit
5.10 Revitalisering van cultuur
5.11 Omgaan met culturele verschillen in de klas
Intermezzo Het Nederlandse debat over de multiculturele samenleving
6 Staat van verwarring
6.1 Inleiding
6.2 Het debat over integratie en de multiculturele samenleving
6.3 Een andere wind
6.4 Veranderende betekenissen
6.5 Verwarring
6.6 ‘Het volk’ en ‘de burgers’
6.7 Rechtsgelijkheid?
6.8 Nativisme en natinalisme
6.9 Nationalistischer?
6.10 Wij/zij?
6.11 Onderwijsdiscussies
6.12 Scholen op islamitische grondslag
6.13 Eersteopvangscholen
6.14 Nogmaals zwarte en witte scholen
6.15 Aandacht voor intercultureel onderwijs
Deel 3 De leraar, de klas en de praktijk
7 De praktijk
7.1 Inleiding
7.2 Maar nu de praktijk
7.3 De leraren
7.4 De school
7.5 De inrichting van het klaslokaal
7.6 De samenstelling van de klas (1)
7.7 De samenstelling van de klas (2)
7.8 Beoordeling van lesmateriaal
7.9 De leraar als normsteller en normhandhaver
7.10 De leraar als rechter
7.11 De leraar als beoordelaar
7.12 De leraar als begeleider
7.13 De leraar als contactpersoon
8 Leren door te spelen en door te observeren
8.1 Inleiding
8.2 Simulaties
8.3 Simulatie Motto
8.4 De simulatiespelen StarPower en BaFa’ BaFa’
8.5 De incidentmethode: waar leg jij de grens?
8.6 Observatieopdrachten
8.7 Werkplekleren, maar waar?
Slot
Literatuur
Register
Over de auteurs




