De nieuwe canon van Limburg
Vensters op een veelkleurig verleden
Het verhaal van Limburg
De nieuwe canon van Limburg voert u langs de hoogte- en dieptepunten van de Limburgse historie op basis van de laatste wetenschappelijke inzichten. Talrijke verhalen en treffende illustraties schetsen een boeiende en veelkleurige geschiedenis van het Maasland van weleer, waarin een rol is weggelegd voor onder andere het 250.000 jaar oude Belvédère-mes, het Romeinse badhuis in Heerlen, Maria van Gelre en Gulik, de vestingwerken van Sittard, de Weertse beeldenstorm, Pierre Cuypers, de razzia van Roermond, Pinkpop en het Verdrag van Maastricht. Het resultaat is een prikkelend en vaak verrassend overzicht van ontwikkelingen, gebeurtenissen, personen en zaken uit het verleden van onze zuidelijkste provincie.
Veertien nieuwe vensters
Op initiatief van het Koninklijk Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap (LGOG) herzag een groep deskundige auteurs onder leiding van historicus en erfgoedspecialist Chris Dols de historische canon van Limburg uit 2009. Op basis van recente feiten en inzichten uit binnen- en buitenland werden de vensters herschreven, samengevoegd of verwijderd. Veertien vensters zijn gloednieuw.
Over de redacteur
Chris Dols (Roermond) is als conservator academisch erfgoed verbonden aan de Radboud Universiteit en als research fellow aan het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg (SHCL). Daarnaast is hij al meer dan vijftien jaar bestuurlijk en redactioneel actief voor het Koninklijk Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap (LGOG).
Voorwoord
Inleiding
I. Jagers & Boeren (tot 3000 voor Christus)
1. Het Belvédère-mes. De oudste menselijke sporen
2. Rendierjagers langs de Maas. Leven in de Steentijd
3. Een bandkeramisch grafveld in Elsloo. Goed boeren in de prehistorie
II. Grieken & Romeinen (3000 voor Christus-500 na Christus)
4. De muntschat van Amby. Kelten ontmoeten Romeinen
5. Villa Voerendaal. Romeinen en hun landbouw
6. Het Romeinse badhuis in Heerlen. Leven in de eerste steden
7. Van A naar B in het Romeinse noorden. Wegen en water in het Maasland
8. De helm van Kessel. Goden, God, Germanen
III. Monniken & Ridders (500-1000)
9. Het klooster van Susteren. Religieus leven tussen Kerk en Staat
10. De Sint-Servatiussleutel. Een ‘legendarische’ bisschop in Maastricht
11. De Karolingische Renaissance. Donkere Middeleeuwen?
IV. Steden & Staten (1000-1500)
12. Maria van Gelre en Gulik. Krachtige vorstin in het gebied van Maas en Rijn
13. De grote ontginningen. Heide, bossen en zandgronden in cultuur gebracht
14. De stadskist van Roermond. Politiek en macht in de stad
15. Sittard vestingstad. De kunst van het verdedigen
16. De Maassteden. Handel over water
17. Overleven in barre tijden. Van ziekte, honger en oorlog, verlos ons Heer
18. Hendrik van Veldeke. Een dichter bezingt Maastricht
V. Ontdekkers & Hervormers (1500-1600)
19. Joannes Murmellius. Humanist tijdens de Renaissance
20. De beeldsnijkunst. Uit het juiste hout gesneden
21. De beeldenstorm van Weert. Anna van Egmond en de Opstand
22. Het bisdom Roermond. De katholieke Kerk en de Contrareformatie
23. Wie mag er trouwen? Huwelijk en geboortebeperking
VI. Regenten & Vorsten (1600-1700)
24. Staatkundige verbrokkeling. Vorsten met elkaar in de clinch
25. De boekdrukkunst. Gedrukt in Maastricht
26. Jong geleerd. De Latijnse scholen
VII. Pruiken & Revoluties (1700-1800)
27. Staatkundige onrust. Van Spaanse Successie tot Franse Tijd
28. Baron van Keverberg. Verlicht bestuurder onder Napoleon en Willem I
29. De Meinweg. Boerenlevens in tijden van de overlevingslandbouw
30. De Bokkenrijders. Bandieten of arme sloebers?
31. Zuigelingen- en kindersterfte. Een vroege dood
VIII. Burgers & Stoommachines (1800-1900)
32. Een provincie van Nederland? Limburg
33. Harmonie Sint Cecilia uit Mheer. Blaasmuziek in dorp en stad
34. Petrus Regout en Willem Vliegen. Twee hoofdrolspelers in de Industriële Revolutie
35. Trekarbeiders en pendelaars. Werken aan de andere kant van de grens
36. Geboortebeperking. Het aantal kinderen onder controle
37. De wereld van de kloosterlingen. Geroepen tot geloften
38. Pierre Cuypers. De Roermondse architect en de neogotiek
39. Eugène Dubois. Zoektocht naar de menselijke voorouder
IX. De Wereldoorlogen (1900-1950)
40. De dodendraad. De Eerste Wereldoorlog
41. Mathilde Haan en Charles Ruijs de Beerenbrouck. Twee baanbrekende politici in tijden van emancipatie
42. Het zwarte goud. Nederlandse steenkolenmijnen
43. Op voetbal bij Caesar (Beek) en Concordia (Heer). Verzuilde sport
44. De NSB. Graaf de Marchant et d’Ansembourg en het nationaalsocialisme
45. Edith Stein en Settela Steinbach. Slachtoffers van het naziregime
46. De razzia van Roermond. Dwangarbeid in Duitsland
47. De wederopbouw. Werk aan de winkel!
X. Televisie & Computer (1950-2000)
48. Nieuwe Limburgers. Komen en gaan
49. De mijnsluitingen. Van zwart naar groen
50. De landbouw in verandering. Van gemengd bedrijf naar zorgboerderij
51. Kerkstraat zonder kerk. De ontkerkelijking
52. Pinkpop. Nederlands langstlopende popmuziekfestival
53. De Rijksuniversiteit Limburg. Het hoger onderwijs
54. Het Verdrag van Maastricht. Limburg en Europa
Leeswijzer
Lijst met auteurs
Dankwoord
Illustratieverantwoording
Register
Reviews 'De nieuwe canon van Limburg'
Gerelateerde uitgaven
