Eigenzinnige liberalen

Onafhankelijk en eigenzinnig

Liberalen hechten aan eigen oordeelsvorming van het individu. Niet de grijze middelmaat, maar mensen met oorspronkelijke gedachten vormen een motor van vooruitgang. Het staatkundig ideaal dat daarbij hoort is: onafhankelijke politici die opereren zonder last en ruggespraak.

Het Nederlandse liberalisme had niet bestaan zonder het vaak moedige en eigenzinnige optreden van de 'vrij-liberalen' in de negentiende en vroege twintigste eeuw. Een serie portretten van nog altijd bekende staatsmannen, zoals Thorbecke, én liberalen die ten onrechte in de vergetelheid zijn geraakt. Waar namen als Thorbecke en Van Houten, de laatste staat in alle geschiedenisboeken vanwege het Kinderwetje, onder het grote publiek wel bekend zijn, raken andere liberale politici op de achtergrond.

Liberalen aan rechterzijde

Naast grote namen als Thorbecke en Cort van der Linden hebben tal van andere liberalen in de negentiende en vroege twintigste eeuw hun stempel op de Nederlandse politiek gedrukt, maar zijn ten onrechte in de schaduw van de geschiedschrijving geraakt. Vooral liberalen aan de rechterzijde zijn vaak gemakzuchtig als ‘conservatief’ weggezet. De bij het grotere publiek bekende liberalen staan vaak bekend als ‘rode’ liberalen, vanwege de sociale veranderingen die zij teweeg brachten. In deze serie portretten zal daarom meer plaats zijn voor politici uit de rechterflank van het liberalisme.

De historici Fleur de Beaufort, Joop van den Berg en Patrick van Schie werpen licht op tien standvastige en daadkrachtige liberalen onder wie Rutger Jan Schimmelpenninck, Dirk Donker Curtius, Jan Heemskerk en Lizzy van Dorp. Deze politici staan symbool voor een tijd waarin zelfstandige oordeelsvorming nog een deugd was en partijtucht voor ware liberalen een zonde.