Management in zesvoud

Een schriel, onopvallend en onbeduidend boek lijkt het, maar wát een kracht, diepgang en veelzijdigheid schuilt er onder die simpele kaft.

‘Management in zesvoud` reikt niet zomaar een zoveelste stappenplan aan voor veranderingsprocessen, er wordt ingegaan op het volledige plaatje en – vooral – de menselijke aspecten staan in elk stadium vooraan in de belangstelling.

De twee Nederlandse HR-experts Ben Lievers en Jan Lubberding schatten de draagwijdte van de personeelsdimensie terecht hoog in. Gelukkig verwaarlozen ze ook de andere zijden niet van het veranderingsproces. Eerst gaan ze zelfs het bestaansrecht van de organisatie na en ze brengen de kloof tussen wens en werkelijkheid in kaart. Finaal bouwen ze een kubusmodel uit, waarbij elk vlak een essentieel luik van de verandering bevat.

Een stevige aanrader.

Dat de rol van `het management` cruciaal is voor een succesvol veranderproces, staat voor mij vast. Als alleen de hoogste leider binnen een onderneming iets wil, maar zijn managers niet mee heeft, komt er van veranderingen weinig terecht. Veel managementboeken gaan over het bepalen van wat de verandering zou moeten zijn (strategie) en hoe die bereikt moet worden (tactiek). In het boek `Management in zesvoud` belichten Ben Lievers en Jan Lubberding vooral de menselijke kant van een organisatieverandering.

Het adagium `mensen maken de organisatie` gaat vaak op. Natuurlijk kunnen sterke leiders ook heel veelbepalend zijn, maar mijn ervaring is dat continuïteit van succes toch het beste gewaarborgd wordt als de medewerkers het succes van de organisatie vormen. Deze gedachtegang hebben Ben Lievers en Jan Lubberding vast en zeker ook gehad toen ze het boek `Management in zesvoud. Een praktijkmodel voor veranderaars` schreven. Hierin besteden zij namelijk veel aandacht aan de gevolgen van veranderingen voor medewerkers en managers, evenals het managen van hun reacties.

De start van het boek wekt de indruk dat de auteurs vooral de harde kant van veranderingen belangrijk vinden. Op basis van drie parameters (bestaansrecht, leefbaarheid en inrichting) geven zij aan hoe u de kloof bepaalt tussen de huidige situatie en de gewenste situatie. In het tweede hoofdstuk verandert de koers ineens naar functieomschrijvingen en competentieprofielen. Achteraf snap ik de logica goed, want als je een verandering in een organisatie wilt aanbrengen, dan hoort daar vaak ook een gedragsverandering van medewerkers bij.

Na de `harde` start gaat het boek verder over overwegend `zachte` aspecten. Hoe ga je om met weerstand bij anderen (en bij jezelf), welke stadia doorloopt iemand die verandert en wat komt er allemaal op de manager af die de verandering moet uitvoeren? Stuk voor stuk uiterst relevante aspecten. Ik ervaar dit als het meest waardevolle deel van dit boek. De voorbeelden die gebruikt worden, zijn duidelijk en onderstrepen de theorie.

Opvallend vind ik het hoofdstuk waarin de manager centraal staat, omdat ik niet eerder een boek heb gelezen waarin de auteurs de manager zo concreet helpen om zijn rol te verduidelijken en te spelen. De functionele relaties zijn volgens de auteurs een sleutel. Dit kan ik alleen maar onderschrijven, want hoewel ze volgens het organisatieschema vaak niet zo voor de hand liggend zijn, zijn functionele relaties uitermate belangrijk.

Als klap op de vuurpijl sluiten Lievers en Lubberding af met een praktijksituatie waarin zij als adviseur hebben opgetreden. De problematiek van het bedrijf hierin is uit het leven gegrepen. Verwijzend naar hun eigen theorieën loodsen de auteurs u door de casuïstiek. Er komt een moment dat de adviseurs hun conclusie trekken. Voor die conclusie heb ik bewondering, want zij getuigt van het geloof in wat ze in dit boek hebben verkondigd.

`Management in zesvoud` is inderdaad een boek voor elk type organisatie. Dit boekje is voor mij een bevestiging van mijn belangrijkste leerervaring als veranderaar: bijna niets is zoals het in eerste instantie lijkt. Ook dit geldt voor elk type organisatie. In het begin is het niet helemaal duidelijk welke kant de auteurs opgaan en waar de titel precies aan refereert -behalve dat er zes inhoudelijke hoofdstukken zijn en dat een kubus zes vlakken heeft. Maar als je dit handzame boekje uit hebt, ben je als (potentiële) veranderaar heel wat wijzer.

Deze recensie is geschreven door Marcel Boons MBA, directeur van Anchor Business Recovery en alumnus van Business School Nederland, de Action Learning MBA.