De kracht van het verhaal

Storyline Approach: je loopbaan als verhaal

Een van die werkvormen is de Storyline Approach. Je verbeeldt je loopbaan als een doorlopende verhaallijn met hoogte- en dieptepunten. Door die momenten te markeren, te benoemen en samen te bespreken, ontstaat zelfonderzoek. Vragen als Wat zegt dit verhaal over mij als (aanstaande) leraar? Wie waren betekenisvol in deze momenten? en Welke waarden en overtuigingen zie ik terug? brengen lagen naar boven die in de waan van de dag vaak onzichtbaar blijven.

Door feiten en emoties naast elkaar te leggen, krijgt de situatie betekenis. Je ziet patronen en kantelpunten, ontdekt welke waarden op het spel staan en welke invloed “betekenisvolle anderen” hebben. Dat vergroot het zelfinzicht en voedt het teamgesprek: waar schuurt het, welke keuzes zijn mogelijk, en wat betekent dit voor je handelen morgen?

Deze manier van werken sluit aan op de dagelijkse realiteit in opleiding en op de werkplek. Het vraagt geen grote voorbereiding, maar wel gerichte aandacht: luisteren, doorvragen, vertragen wanneer dat nodig is, en steeds terug naar de kernvraag: wat zegt dit over jouw professionele identiteit — en welke stap volgt hieruit?

Zo pas je het morgen toe

1. Zet de verhaallijn op — noteer 3–5 markante momenten in je (aanstaande) loopbaan en geef kort aan waarom ze ertoe doen.
2. Kies één moment — bij voorkeur een gebeurtenis met frictie of juist trots.
3. Verdiep met vragen — wat was hier belangrijk, welke waarde stond op het spel, wie speelde een rol?
4. Koppel aan handelen — welke kleine stap volgt hieruit voor morgen?
5. Maak het zichtbaar — leg licht bewijsmateriaal vast: een notitie, korte audio-reflectie of een foto van het schema.
6. Plan een vervolg — kom na twee à drie weken kort terug op inzichten en effecten.

Waarom dit werkt

• Herkenning en veiligheid. Verhalen komen uit de alledaagse praktijk en nodigen uit tot openheid: ik ben niet de enige.
• Taal voor waarden en keuzes. Door te ordenen en te duiden worden overtuigingen expliciet en bespreekbaar.
• Gerichte ontwikkeling. In plaats van losse reflecties ontstaat een doorlopende lijn met zichtbare stappen in de tijd.

Narratief werken helpt ook bij verantwoord waarderen. Professionele identiteitsontwikkeling verloopt niet lineair; daarom staat de formatieve functie voorop: doelen verduidelijken (feed-up), terugkijken op wat gebeurde (feedback) en samen de volgende stap bepalen (feed-forward). Is een besluit toch nodig, doe dat summatief en holistisch — op basis van meerdere bewijzen verspreid over de tijd, niet op één momentopname.

Begeleidingsvaardigheden die het verschil maken

Effectief narratief werken vraagt om luisteren, doorvragen en doseren. Creëer psychologische veiligheid, kies het juiste moment, en maak het doel van het gesprek helder. Kleine interventies zijn vaak het krachtigst: een kwartier gerichte dialoog met twee goede vragen heeft meer impact dan een lange, ongerichte reflectie. Een gedeelde taal helpt om precies te benoemen wat speelt — de waarde die onder druk staat, de overtuiging die schuurt, de stap die logisch volgt.