Jan de Quay (1901-1985)

Een biografie

Jan de Quay verkeerde in de kringen van de macht. Hij was minister van Oorlog in 1945 en succesvol  commissaris van de koningin van Noord-Brabant tussen 1946 en 1959, waarmee hij de bijnaam ‘President van Brabant” verdiende. Maar bovenal was hij van 1959 tot 1963 premier van het eerste naoorlogse kabinet zonder de PvdA-maar met de VVD. Ook vervulde hij functies in de universitaire wereld en had hij vele commissariaten.

Een man van paradoxen

De Quay werd tijdens zijn carrière aanvankelijk niet noemenswaardig gehinderd door het feit dat hij tijdens de Tweede Wereldoorlog, als medeoprichter van de Nederlandsche Unie, met de Duitsers wilde samenwerken. Vooral door zijn dubbelzinnige omgang met de Duitse bezettingsautoriteiten stond De Quay in linkse kringen in naoorlogs Nederland te boek als een controversieel politicus. Door wat hij tijdens zijn commissariaat tot stand heeft gebracht voor herstel en opbouw van het moderne Noord-Brabant en door zijn persoon leeft hij nog voort in de herinneringen van veel oudere Brabanders. Hoewel de pers over De Quay-door Wim Kan onsterfelijk gemaakt als ‘Lijmen Jan’- vaak in kritische bewoordingen schreef, was hij een van de populairste politici van het naoorlogse Nederland. Kortom een man van paradoxen.

Persoonlijke noot

Welke drijfveren bepaalden het doen en laten van De Quay in zijn publieke leven? Wat heeft De Quay betekend voor het Nederland van de twintigste eeuw? Wat klopt er van het beeld  van de Quay als prominent vertegenwoordiger van het ‘rechtse establishment ’en een ‘aardige, maar naïeve politicus’? Dit boek, gebaseerd op onder meer de authentieke dagboeken van De Quay en gesprekken met intimi, onder wie zijn kinderen, geeft antwoord op deze en andere vragen.