Meertens Nieuwjaarsuitgaven Van wie is het Wilhelmus?

Sinds 1932 is het Wilhelmus het officiële Nederlandse volkslied, maar van wie is het lied eigenlijk? In dit boekje zoeken we naar een antwoord op die vraag. Dat levert een nieuwe, verrassende kandidaat op: Petrus Datheen 1531-1588). We bekijken echter niet alleen wie de auteur van het anoniem overgeleverde Wilhelmus geweest kan zijn, maar ook welke politieke en religieuze partijen zich in de loop van de Nederlandse geschiedenis eigenaar van het Wilhelmus hebben gewaand.

Voor het beantwoorden van beide vragen was de computer ons belangrijkste hulpmiddel. De kandidatuur van Petrus Datheen voor het auteurschap van het Wilhelmus komt voort uit digitale analyses van liedteksten. Zijn faam dankt deze dichter aan een ooit erg populaire psalmberijming, die in de 18de eeuw juist werd verguisd. In die tijd kreeg Datheen de bijnaam 'dichter met de ezelsoren'. In gedigitaliseerde kranten vinden we vele gevallen van toe-eigening van het Wilhelmus: door 19de-eeuwse nationalisten, 20ste eeuwse calvinisten en 21ste-eeuwse criticasters van een multicultureel Nederland. De eerste reacties op Datheen als mogelijke auteur laten zien dat dit proces waarschijnlijk nog lang niet gestopt is.