Miskotte

Zonder Heiko Miskotte zou de Nederlandse kerkelijke wereld er beslist anders uit hebben gezien. Als 'kunstenaar onder de theologen' was hij een van de authentiekste voormannen van de recente Nederlandse kerkgeschiedenis. De protestantse kerken aan het begin van de twintigste eeuw waren bezeten door discussies over bescherming van het eigen erfgoed. Hij voorzag die wereld van een open venster naar de culturele bewegingen van zijn tijd. Zo droeg hij - en dat is uitzonderlijk voor een theoloog van toen - een filosoof als Nietzsche, een dichteres als Henriette Roland Holst en romanschrijvers als Dostojevski, Kafka en Mann hoog in zijn vaandel.

Miskotte heeft bovendien het werk van de Zwitserse protestantse 'kerkvader' Karl Barth meer dan wie ook in Nederland gepropageerd. Ook was hij vermaard door de aandacht die hij vroeg voor het gesprek met grote joodse denkers en voor het eigen karakter van het Oude Testament. Niemand behalve Miskotte heeft bovendien zo fel tegen het nazisme geageerd, als een verwerpelijke moderne religie. Miskotte schenkt ruime aandacht aan Miskottes persoonlijke leven. Waardevol zijn vooral de dagboeken, met liefde en verdriet opgetekend.