Dronken van het leven A. den Doolaard

A. den Doolaard (pseudoniem van C. J.G. Spoelstra, 1901-1994), is befaamd dankzij De druivenplukkers, De herberg met het hoefijzer, Oriënt-Express en Wampie, romans die tot in de jaren tachtig op boekenlijsten van middelbare scholieren prijkten. Maar de ‘Nederlandse Hemingway’ was behalve schrijver ook sportman. Hij was een gevreesd hardloper, hij was Frans kampioen schaatsen op de 1500 meter, hij reed als zeventienjarige de Elfstedentocht, hij beklom de Mont Blanc en maakte vele skitochten door Europa’s bergen – het ‘landschap van zijn ziel’.

Hij was in het diepst van zijn ziel een nomade, een romanticus die als schrijver zijn leven deelde met bergbewoners, schaapherders en boeren in Frankrijk, Bulgarije, Marokko, India of de Verenigde Staten die niet in aanraking waren geweest met de zogenaamde civilisatie. Maar hij was ook thuis in Europa’s metropolen waar hij als een scherpzinnig journalist op zoek was naar de waarheid. Als antifascist reisde hij rond in het Duitse Rijk en stelde Hitlers expansiedrift aan de kaak, als gevolg waarvan hij persona non grata werd in Duitsland, Oostenrijk en Italië. En toen de Duitse troepen in mei 1940 Nederland binnenvielen vluchtte hij met zijn vrouw Wampie naar Frankrijk en later Engeland, waar hij de stem werd van Radio Oranje.

Zijn hart lag in Joegoslavië, zijn ‘tweede vaderland’, waar hij als instinctmens het best tot zijn recht kwam, ‘dronken van het leven’ volgde hij zijn driften. Het leven was niet rationeel te doorgronden en de mens was een mysterie, vond hij. Maar waar scholen de geheimen in het leven van Den Doolaard zelf?