Democratie als strafrechtelijk te beschermen belang
Rede uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar straf- en strafprocesrecht aan de Universiteit Leiden op vrijdag 16 december 2022
Er bestaat groeiend onbehagen over democratie, onder meer door incidenten die als een aanval daarop worden bestempeld. Zij leiden tot (vragen over) inzet van het strafrecht. In wetgeving en rechtspraak wordt democratie als een door het strafrechtelijk te beschermen belang voorgesteld. De vraag doemt op wat daarmee wordt bedoeld en of het strafrecht democratie zou moeten helpen beschermen.
In deze inaugurele rede wordt ingegaan op de vraag op welke wijze democratie als een door het strafrecht te beschermen belang naar voren treedt en of democratie een expliciet door het strafrecht te beschermen belang zou moeten zijn.
Voor een antwoord op deze vragen worden actuele ontwikkelingen in wetgeving en rechtspraak besproken. Niet alleen wordt geïnventariseerd op welke wijze het strafrecht democratie beschermt, de vraag of democratie een expliciet door het strafrecht te beschermen belang zou moeten zijn wordt met verschillende voorbeelden belicht. De auteur waarschuwt voor overspannen verwachtingen; democratie kan door het strafrecht worden beschermd, maar niet tegen elke prijs.
