Spreekt het recht tot iedereen?

Beslissingen van strafrechters hebben grote gevolgen voor verdachten, slachtoffers en andere betrokkenen, maar kunnen ook grote maatschappelijke impact hebben. Daarom moet het strafvonnis openbaar zijn en moet de genomen beslissing worden gemotiveerd. Toch blijkt de tekst van het strafvonnis vaak moeilijk te begrijpen voor mensen die niet thuis zijn in het (straf)recht. Dat wordt al vele jaren als probleem beschouwd, ook binnen de Rechtspraak.

Inmiddels zijn er verschillende inspanningen geleverd om strafvonnissen begrijpelijker te maken voor burgers, maar die hebben tot nu toe nog niet echt tot verbetering geleid. De vraag is dan ook of het wel mogelijk is om strafvonnissen begrijpelijker te maken voor een groot publiek, en zo ja, hoe zo’n begrijpelijk strafvonnis er dan uit zou moeten zien.

Die vraag beantwoorden tekstwetenschappers Geerke van der Bruggen en Henk Pander Maat en rechtswetenschapper Leonie van Lent in dit boek. De auteurs voeren eerst een functionele analyse van het strafvonnis uit en komen zo tot een aantal eisen waaraan de tekst moet voldoen om functioneel te zijn voor alle beoogde lezers. Vervolgens laten zij met een case study zien dat de tekst van een standaardstrafvonnis niet alleen de leek, maar óók de jurist slecht bedient. Om de tekst functioneler te maken voor alle lezers stellen de auteurs diverse tekstingrepen voor, die zij tot slot illustreren met een herschrijving van het geanalyseerde strafvonnis.

Dit is een publicatie in de reeks van het Montaigne Centrum voor Rechtsstaat en Rechtspleging, Universiteit Utrecht.