Rilke en de wijsheid
De kunstenaar als leraar
Rilkes originaliteit
Rainer Maria Rilke (1875-1926) is een kunstenaar met talent voor leraarschap. Met even originele als bedachtzame formuleringen – ‘Leef nu uw vragen’ – dwingt hij zijn lezers na te denken over het leven, hún leven. In dat opzicht doet hij niet onder voor bijvoorbeeld Socrates en Meister Eckhart.
De kunstenaar als leraar
Jan Oegema schetst Rilkes ontwikkeling als leraar aan de hand van diens gedichten, briefcitaten, filosofie en een meditatieoefening uit 1905. Hij vertelt hoe Rilke zélf als jonge kunstenaar twee leraren vindt, Lou Salomé en Auguste Rodin. De een maakt van hem een Jugendstilhipster met vrijgevochten ideeën over religie en seksualiteit. De ander een harde werker die hecht aan discipline en aandachtig waarnemen. Het wordt tijd opnieuw na te denken over de kunstenaar als leraar. En over bewondering en aanhankelijkheid, want zoals Nietzsche zegt: er zijn mensen die je meer kunt vertrouwen dan jezelf.
Over de auteur
Jan Oegema (1963) is letterkundige en hovenier. Zijn bekendste boeken zijn De stille stem. Niet-weten als levenshouding (2011) en Een vreemd geluk. De publieke religie rond Auschwitz (2003). In 2024 publiceerde hij Keizersdrama. Lucebert opnieuw.
Inhoudsopgave Rilke en de wijsheid
Vuurvliegjes 9
Inleiding 13
Innerlijkheid, stilte, heiligheid. Een dag in Parijs 35
Leerling van Rodin. O vereerde meester! 64
Eerste intermezzo. Clara Westhoff 90
Transmissie. Rilke als leraar 97
De Chinees van de Neue Gedichte 124
Salomé en de verliefde liefde 156
Tweede intermezzo. Paula Becker 195
Zanger van de dood, helper in de rouw 202
De brief aan gravin Margot Sizzo 246
Opnieuw leerling. Meer over transmissie 267
De schok van de wijsheid. Nawoord 297
Levensloop 311
Noten 315
Literatuur 327
Woord van dank 333
Reviews 'Rilke en de wijsheid'
In de media
‘Diepzinnig en ontroerend boek-als-een-vriend over wat het betekent te leren, laten leren en geleerd te krijgen.’ – Miriam Rasch
‘Ogenschijnlijk rustige studie over leven en werk van Rainer Maria Rilke, vol knagende inzichten en persoonlijke vragen.’ – Bas Heijne
‘Aan de hand van de Duitse dichter, snob en erotomaan Rainer Maria Rilke laat filosoof Jan Oegema zien hoe je moet leven.’ – Marjoleine de Vos in NRC ●●●●
_w173_h400.png)
