Over de methode

Na het vroege werk, dat in de beide eerste banden van de Bibliotheek Descartes verscheen, is het nu tijd voor een van de hoofdwerken van deze Frans-Nederlandse filosoof: het beroemde Over de methode, gevolgd door de drie baanbrekende traktaten (‘Essays’) over natuurkunde, sterrenkunde en wiskunde. Band III van de Bibliotheek Descartes maakt de lezer deelgenoot van het indrukwekkende begin van de moderne wetenschap.

In Over de methode en de drie traktaten die erop volgen, presenteert Descartes zijn visie op wetenschap en voegt hij de daad bij het woord: hij toont aan hoe moderne wetenschapsbeoefening succesvol kan zijn. Objectief inzicht in hoe het menselijk verstand werkt kan vervolgens een beter inzicht geven in de wereld van de natuur. De filosofie moet daarbij op dezelfde leest geschoeid worden als de natuurwetenschap en de wiskunde. Hoe kan de zekerheid van wiskundige formules worden geëvenaard in de filosofie? Door vertrouwen te stellen in de kracht van de rede en radicaal te blijven twijfelen aan alles wat we ‘werkelijkheid’ noemen. Descartes’ befaamde credo, ‘Ik denk dus ik ben’, maakt het bestaan van het denken zekerder dan dat van de materie.

Over de methode en de wetenschappelijke essays waarmee het een geheel vormt, behoren tot de duurzaamste inspiratiebronnen voor de westerse filosofie en wetenschap.

Vertaling:

Jeanne Holierhoek