Verscheidenheid in Veiligheid

Veiligheid is sinds midden jaren tachtig een ‘hot item’ voor politiek, beleid en wetenschap. Een economische recessie, toegenomen immigratie en vertrek van oorspronkelijke bewoners hebben in steden voor fysiek en sociaal verval gezorgd, onder meer met harddrugsoverlast en straatprostitutie tot gevolg. Rechts populistische partijen in Nederland en België vonden daar gehoor onder gedesillusioneerde burgers. Dit dwong links-progressieve stadsbesturen meer werk te gaan maken van publieke veiligheid. Na de eeuwwisseling trokken nieuwe politieke partijen van buiten het establishment de aandacht van het electoraat. Rotterdam vestigde na de verkiezingsoverwinning van Leefbaar Rotterdam in 2002 haar naam als ‘veiligheidsstad’. En ambtenaren van de stad Antwerpen introduceerden vergelijkbare retoriek en instrumenten in het Stadsplan Veilig uit 2004.

Dit boek is geen evaluatie van dit beleid. De auteur inventariseert en vergelijkt de diversiteit in perspectieven van professionals en bewoners op veiligheid en dit lokale veiligheidsbeleid in twee kwetsbare wijken in beide havensteden. Via een sociaalconstructivistische benadering staat hierin de betekenisgeving van burgers, politiemedewerkers, ambtenaren en bestuurders centraal. Deze perspectieven worden tevens geplaatst binnen de lokale wijk- en beleidscontext om verschillen en overeenkomsten tussen beide onderzoekslocaties te duiden.

Een aantal veronderstellingen over lokale veiligheid en veiligheidsbeleid worden ter discussie gesteld, zoals het stereotype beeld dat vooral ‘witte’ ouderen zouden klagen over criminaliteit en overlast van ‘allochtone’ jongeren. Een andere is een verondersteld maatschappelijk breed gedragen steun voor repressief veiligheidsbeleid om orde op zaken te stellen. Ten slotte laten de interviews, observaties en informele gesprekken met burgers en professionals zien dat ‘safety policy transfers’ tussen deze steden op de proef gesteld worden door de lokale wijk- en beleidscontext. Dit boek is een aansporing om de beleving van veiligheid meer te benaderen op het niveau van direct betrokkenen en binnen de context van lokale verhoudingen (politiek, tussen burgers onderling en burgers in wisselwerking met lokale professionals).