De uitgewiste horizon
Europa’s obsessie met cultureel verval 1835-1914
Cultuurgeschiedenis van de negentiende eeuw
Deze meeslepende cultuurgeschiedenis laat zien hoe de grootste denkers en schrijvers van de negentiende eeuw bevangen raakten door het schrikbeeld van het naderende verval van de Europese cultuur.
De negentiende eeuw was een tijd van vernieuwing en vooruitgang, maar had ook een zwaarmoedige kant. Een Europa van de dageraad en een Europa van de schemering bestaan naast elkaar. Het heldere morgenlicht behoort de doeners en de bouwers toe, die het continent in hoog tempo vullen met industriecomplexen, metropolen en snelle treinen. In de avondschemer leven de melancholici, de dromers en de twijfelaars. Zij vatten het bestaan niet praktisch op, maar esthetisch. Hier treffen we de denkers, schrijvers en kunstenaars aan die geloven dat de ‘echte’ cultuur door de banale burgerlijke moderniteit verloren gaat. Hun horizon is vervaagd, uitgeveegd in een ‘alledaagse’ beschaving die geen metafysische richting meer geeft.
Obsessie met cultureel en psychisch verval
De uitgewiste horizon is een indrukwekkende tocht door het fin de siècle die begint bij de elegante burgerwereld van Thomas Manns De Buddenbrooks, over een welvarende familie die in de ban raakt van een twijfel aan het bestaan die haar verval inluidt. Onderweg zien we hoe zich een obsessie met cultureel en psychisch verval aftekent in het werk van onder anderen Baudelaire, Tsjechov, Wagner, Nietzsche, Ibsen, Kierkegaard, Flaubert, Freud, Toergenjev en Dostojevski. Kan de moderne Europese mens, die dan heerst over een groot deel van de aarde, het product zijn van een cultuur in ontbinding?
Over de auteur
Cor Hermans (1953) is historicus. Hij publiceerde eerder over Charles Darwin, John Stuart Mill en de moderne literatuur in het interbellum. Zijn onderzoek richt zich op de moderne Europese ideeëngeschiedenis en in het bijzonder op de interactie van filosofie, literatuur en historische ontwikkeling.
Cor Hermans bij Bazarow.LIVE
Reviews 'De uitgewiste horizon'
In de media
‘Het boek van Hermans getuigt van een zeldzame eruditie. Dat boeken met zo’n kennisniveau verschijnen is een groot goed. Inspiratie en interessante vervolgvragen liggen voor het oprapen.’ – NRC ●●●●
‘Een zeer erudiet en geweldig boek.’ – Boek van de maand in OVT, gekozen door Wim Berkelaar
‘Uit het fascinerende boek van Hermans wordt duidelijk dat de cultuurpessimistische denkers uit de negentiende eeuw een noodzakelijke tegenstem vertegenwoordigden, een stem die ons nog altijd kan behoeden voor zelfgenoegzaamheid en kortzichtigheid. Ze maakt ons immers bewust van de paradox van de vrijheid: de mens kan zich bevrijden van voorschriften en dogma’s, maar dit leidt niet zelden tot gevoelens van onmacht, ontheemding en desoriëntatie. We moeten dus continu blijven nadenken over wat we met onze vrijheid willen.’ – Trouw
‘In dit dikke maar zeer leesbare boek schildert Cor Hermans een breed en meeslepend panorama van denkers en kunstenaars die heel kritisch reageerden op de modernisering van de samenleving.’ – Trouw, de beste boeken van 2023
‘Hermans schrijft meeslepend over het toenmalige cultuurpessimisme.’ – Historisch Nieuwsblad
‘De uitgewiste horizon is een uiterst erudiet en goed geschreven boek. Als ik er iets op moet aanmerken, zou ik zeggen dat ik een parallel met de actuele cultuurkritiek mis. [...] Afgezien daarvan was het met grote eerbied en diepe spijt dat ik zeshonderd bladzijden van culturele ontaarding dichtsloeg.’ – Filosofie Magazine
‘Een fascinerend, leesbaar, erudiet en belangrijk boek. Hoewel de beschreven periode al meer dan een eeuw voorbij is, kiert de actualiteit voortdurend tussen de regels door.’ – Nederlands Dagblad
‘Deze indrukwekkend, erudiete cultuurgeschiedenis laat met Thomas Mann als gids, zien hoe de grootste denkers en schrijvers van de 19de eeuw bevangen raakten door het schrikbeeld van het naderend verval van de Europese cultuur. In zijn volumineus maar uitermate leesbaar boek, vertelt Cor Hermans een uitgebreid en meeslepend verhaal over grote denkers en kunstenaars, die heel kritisch reageerden op de modernisering van de samenleving.’ – Stretto.be
_w173_h400.png)
