Basisverzen van het middenpad
Boeddhistische klassieker
Basisverzen van het middenpad is een van de belangrijkste teksten uit de boeddhistische traditie. In dit werk ontwikkelt Nagarjuna de notie van leegte: het idee dat schijnbaar reële of objectief bestaande dingen en begrippen geen eigen, onvergankelijk bestaan hebben. In het licht van de leegte komt hij tot radicale herdefinities van centrale boeddhistische geloofswaarheden over onder meer de Boeddha en nirvana. Nagarjuna’s betoog vormt tevens een remedie tegen elke vorm van dogmatisch geloof. Daarmee zijn deze verzen niet alleen van belang voor belijdende boeddhisten, ze bezitten ook een verrassende relevantie voor discussies in de hedendaagse filosofie, met name de ethiek, metafysica en logica.
Nieuwe vertaling met commentaar
Deze nieuwe vertaling van Michiel Leezenberg doet recht aan zowel de religieuze inhoud als het filosofische karakter van de tekst. Ze is voorzien van een uitvoerig commentaar en een verklarende woordenlijst van de belangrijkste technische termen.
Over de auteur en vertaler
Nagarjuna (circa 150-circa 250) is een van de belangrijkste en invloedrijkste denkers van het filosofische boeddhisme. Latere stromingen, zoals het zenboeddhisme, zijn deels ontwikkeld in aansluiting of in reactie op zijn werk; en ook voor hedendaagse filosofen is zijn denken relevant. Vertaler Michiel Leezenberg is filosoof en classicus. Hij is gespecialiseerd in niet-westerse filosofie en vertaalde eerder De deugdzame stad van Al-Farabi.
Origineel: Mūlamadhyamakakārikā
Michiel Leezenberg over de meester van de leegte: Nagarjuna
Voorwoord 7
Afkortingen 10
Inleiding 11
Over deze vertaling 45
Literatuur 48
BASISVERZEN VAN HET MIDDENPAD
Wijding 59
i Analyse van condities 62
ii Analyse van gegaan en niet-gegaan 69
iii Analyse van het gezichtsvermogen 74
iv Analyse van de skandha’s 77
v Analyse van de elementen 81
vi Analyse van gehechtheid en de zich hechtende 84
vii Analyse van het geconditioneerde 88
viii Analyse van daad en dader 96
ix Analyse van het vooraf bestaande 100
x Analyse van vuur en brandhout 104
xi Analyse van begin- en eindpunt 109
xii Analyse van het lijden 112
xiii Analyse van disposities 116
xiv Analyse van verbinding 121
xv Analyse van zelfbestaan 123
xvi Analyse van gebondenheid en verlossing 127
xvii Analyse van karma en vrucht 130
xviii Analyse van het zelf 138
xix Analyse van tijd 141
xx Analyse van samenstelling 143
xxi Analyse van ontstaan en vergaan 149
xxii Analyse van de Boeddha Tathâgata 154
xxiii Analyse van dwalingen 159
xxiv Analyse van de vier nobele waarheden 166
xxv Analyse van nirvana 179
xxvi Analyse van de twaalf oorzaken 185
xxvii Analyse van dogma’s 190
APPENDIX 1
De Kaccayanagotta-sutta 199
APPENDIX 2
De Hartsoetra 203
Tekstkritische opmerkingen 211
Verklarende woordenlijst 212
Reviews 'Basisverzen van het middenpad'
Hoogtepunt in de filosofie
In de media
‘In deze nieuwe Nederlandse vertaling heeft filosoof en vertaler Michiel Leezenberg Nagarjuna’s ‘hondsmoeilijke redeneringen’ beschikbaar gemaakt voor een breed publiek. Met een inleiding en uitgebreid tekstcommentaar.’ – Filosofie Magazine
‘Boeddhistische klassieker, voorzien van verhelderend commentaar. Een rijk vertoog over de ‘‘leegte’’. Hyper-hermetisch en quasi-onvatbaar verwoord, maar net daarom enorm stimulerend. Een filosofische splinterbom, voor de eeuwigheid!’ – Stephan De Winter van boekhandel De Raaklijn
Interview met Michiel Leezenberg in Filosofie Magazine: ‘Alles is leeg, zelfs jij en ik, zegt Nagarjuna’
Interview met Michiel Leezenberg op bijnaderinzien.nl: Hoe de verleidelijke verzen van Nagarjuna je van je kwellingen verlossen
Bespreking in het Boeddhistisch Dagblad: De nieuwe Nederlandse Nāgārjuna
