Nieuwe vensters op de werkelijkheid

De natuur speelt in de hedendaagse filosofie nog slechts een marginale rol. Overwegend gaat het momenteel in filosofische discussies om menselijke aangelegenheden. Toch zijn op de achtergrond daarvan opvattingen omtrent de aard van de werkelijkheid waarin wij leven steeds aanwezig.

Het is daarom van eminent belang dat in de wijsbegeerte aandacht besteed wordt aan de spectaculaire ontwikkelingen die zich de afgelopen decennia in de natuurwetenschappen hebben voorgedaan. Daar tekent zich namelijk een kijk op de natuur af die fundamenteel afwijkt van het lang gehuldigde 'gemechaniseerde wereldbeeld', te weten het beeld van een dynamisch, creatief en kleurrijk universum. Dat betekent niet alleen dat veel filosofische kwesties een nieuwe setting krijgen, maar ook dat nieuwe openingen ontstaan voor vastgelopen discussies zoals die van de verhouding van lichaam en geest of van de vrije wil.

Uit praktisch oogpunt zou zo'n nieuw zicht op de natuur kunnen bijdragen aan een andere, meer zorgzame en sparende omgang met onze natuurlijke omgeving.