Gedragsvraagstukken: zo pak je ze aan!

Gedrag is meer dan wat je ziet en meer dan dat we zelfs met twee personen kunnen waarnemen. Leren lezen, met poppen spelen, ruzie zoeken of een leertaak maken. Gedrag is in al zijn mogelijke gedaanten altijd aanwezig. Leerlingen laten wisselend gedrag zien onder invloed van aanleg, de onderwijsleeromgeving en de thuissituatie.

Voor het beoordelen van gedrag en het ontwerpen van een plan voor ondersteuning op sociale en emotionele competentieontwikkeling ('seco') wordt in deze TIBtool de metafoor van de puzzel gebruikt. IB'ers leggen die puzzel samen met de leerkracht, de leerling en de ouders. Zij verkennen beschermende factoren, risicovol gedrag of belemmerende situaties. Ze zoeken samen naar een patroon en werken handelingsgericht aan gedragsverandering in een gewenste richting. Bij het waarnemen, onderzoeken, begrijpen en aanpakken van gedragsvraagstukken krijgt de factor taak-/werkhouding extra aandacht.

In deze TIBtool biedt Erik van Meersbergen een kader voor ondersteuning van de leerling, de leerkracht en de school. Daaruit volgen concrete tips hoe je kunt kijken naar gedrag en kunt afstemmen op de onderwijsbehoeften op seco en werkhouding. Aan de hand van praktijkvoorbeelden, aanraders en tools worden IB'ers, leerkrachten en gedragsspecialisten uitgedaagd om met alle betrokkenen de gedragsvraagstukken op te lossen.

Orthopedagoog Erik van Meersbergen is lerarenopleider bij Fontys hogescholen OSO. Bij de hbo-master SEN coördineert hij het curriculumdomein gedrag. Hij is ook verbonden aan het Fontys kenniscentrum Gedrag en SWPBS en aan de Beroepsveldcommissie Social Studies van het LOI. Van Meersbergen publiceert geregeld over gedragsvraagstukken in onderwijs en opvoeding.