Gemotiveerd leren en lesgeven
De kracht van intrinsieke motivatie
Als leerlingen gemotiveerd zijn, zijn ze betrokken en nieuwsgierig en beter in staat om te gaan met uitdagingen en tegenslagen. Ook halen gemotiveerde leerlingen vaak betere schoolresultaten. In de praktijk blijkt echter dat de motivatie van leerlingen gedurende hun schoolloopbaan afneemt. Ze vinden het saai op school en zijn minder betrokken bij schoolse taken. Gemotiveerd leren en lesgeven zet motivatieprocessen helder uiteen en geeft aan wat je als leraar zelf kunt doen om de intrinsieke motivatie van leerlingen te stimuleren.
Inhoud
De theoretische uitgangspunten, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek, worden concreet gemaakt door casussen van klassensituaties uit het basisonderwijs en voortgezet onderwijs. Ook krijgt de lezer praktische tips en suggesties aangereikt om zelf uit te proberen, bijvoorbeeld in de vorm van checklists en voorbeelden van leraarsgedrag. De teksten worden afgewisseld met ‘vragen ter overdenking’, waarin de lezer wordt uitgedaagd om na te denken over de eigen schooltijd, de eigen motivatie, de wijze waarop hij of zij handelt in de klas en het effect van dit gedrag op leerlingen. Verder wordt er verdiepende informatie gegeven voor wie meer wil weten over een bepaald onderwerp.
Voor wie
Dit boek is bedoeld voor studenten van de pabo en lerarenopleiding en voor leraren in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs die hun onderwijs zo willen inrichten dat leerlingen op een gemotiveerde manier leren.
Inleiding
1 Wat is motivatie?
1.1 Waaruit blijkt motivatie?
1.2 Theoretische benaderingen van motivatie
1.3 Zelfdeterminatietheorie
1.4 Samenvatting
2 De rol van de leraar in het bieden van autonomie
2.1 Wat is autonomie?
2.2 Aspecten van autonomie
2.3 Autonomieondersteunend leraargedrag
2.4 Controlerend leraargedrag
2.5 Zelfregulatie en eigenaarschap
2.6 Samenvatting
3 De bijdrage van de leraar aan het competentiegevoel van leerlingen
3.1 De functie van structuurondersteuning in relatie tot competentie
3.2 Complementaire basisbehoeften
3.3 Gedrag van de leraar en rol van de leeromgeving
3.4 Aanwijzingen voor het toepassen van structuur
3.5 Competentieondersteunend leraargedrag
3.6 Samenvatting
4 De rol van de leraar in het zorgen voor sociale verbondenheid
4.1 Relatie binnen de SDT
4.2 Hechting bij jonge kinderen
4.3 Relatie en sociale verbondenheid binnen het onderwijs
4.4 Pedagogische tact
4.5 Relatieondersteunend leraargedrag
4.6 Samenvatting
5 De rol van de leraar bij ongewenst gedrag: de SDT toegepast in de klas
5.1 Ongewenst gedrag van leerlingen
5.2 Passend onderwijs en ongewenst gedrag
5.3 Psychologische basisbehoeften en ongewenst gedrag
5.4 Motiverende leraarkenmerken
5.5 Voorkomen van ongewenst gedrag door toepassing van de SDT
5.6 Omgaan met ongewenst gedrag: 5G-aanpak
5.7 Ongewenst gedrag bestraffen of belonen?
5.8 Leren van collega’s
5.9 Reflectie op je eigen handelen
5.10 Samenvatting
6 Motivatie en evalueren
6.1 Evalueren om te leren
6.2 Emotionele impact van evalueren
6.3 Invloed op de intrinsieke motivatie en zelfregulering
6.4 Feedback van de leraar
6.5 Peerfeedback
6.6 Peerfeedback en de pedagogische opdracht van de school
6.7 Samenvatting
Literatuur
Register
Over de auteurs
In de tweede druk is er een nieuw hoofdstuk toegevoegd over het voorkomen van storend gedrag en de rol van motivatie daarbij. Sinds de invoering van passend onderwijs kampen leraren steeds vaker met gedragsproblemen van leerlingen, wat leidt tot meer stress en werkdruk. Dit hoofdstuk gaat over oorzaken van storend gedrag in de klas en wat leraren kunnen doen om dit te voorkomen. Met praktische voorbeelden en concrete tips, ontleend aan de zelfdeterminatietheorie, krijgt de lezer handvatten om storend gedrag in de klas te voorkomen. Bovendien is de tweede druk voorzien van meer praktijkvoorbeelden en opdrachten en meer informatie over het bevorderen van motivatie, zelfregulatie en evalueren.




