Gezondheidsrecht begrepen (5e druk)

Gebruikte afkortingen 11

1 Recht en gezondheidszorg 13

1.1 Inleiding 13

1.2 Doel en omschrijving 14

1.3 Rechtsbronnen: vindplaatsen van het gezondheidsrecht 14

1.4 Rechtsgebieden 16

1.5 Gezondheidsrecht 20

1.6 Rechtsbeginselen en mensenrechten als basis voor het gezondheidsrecht 21

1.7 Moraal, ethiek en recht 22

2 Professionaliteit 25

2.1 Inleiding 25

2.2 Titelbescherming door registratie 26

2.3 Titelbescherming door opleiding 28

2.4 Voorbehouden handelingen 29

2.5 Nieuwe beroepen in de gezondheidszorg en zelfstandige bevoegdheid 32

2.6 Opdracht 33

2.7 Functionele zelfstandigheid 36

2.8 Tuchtrecht 37

2.9 BIG-register 41

2.10 Tuchtrechtelijke normen 42

2.11 Maatregelen van de Inspectie 48

2.12 Strafbepalingen in de Wet BIG 49

2.13 Samenwerking en individuele verantwoordelijkheid 50

3 Kwaliteit van de zorg 55

3.1 Inleiding 55

3.2 Kwaliteitseisen die gelden voor de zorgaanbieder 56

3.3 Klachten en geschillen 59

3.4 Medezeggenschap van cliënten 62

4 Het beroepsgeheim 65

4.1 Inleiding 65

4.2 Doel en inhoud van het beroepsgeheim 66

4.3 Beroepsgeheim en het gebruik van social media 69

4.4 Wettelijke uitzonderingen op het medisch beroepsgeheim 70

4.5 Conflict van plichten 73

4.6 Bemoeizorg 77

4.7 Meldrecht Veilig Thuis 78

4.8 Beroepsgeheim ten opzichte van politie en justitie 81

4.9 Strafbare feiten die de patiënt pleegt 86

5 De behandelingsovereenkomst 89

5.1 Inleiding 89

5.2 Medische behandeling en behandelingsovereenkomst 90

5.3 Hulpverlener in de zin van de WGBO 94

5.4 Goed hulpverlenerschap 95

5.5 Zelfbeschikking en informed consent 97

5.6 De plichten van de patiënt 102

6 Dossier en inzage 103

6.1 Inleiding 103

6.2 Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) 103

6.3 Dossiervorming 106

6.4 Recht op inzage, afschrift, correctie, eigen verklaring en vernietiging 110

6.5 Toegang tot het dossier binnen de instelling of praktijk 114

6.6 Overdracht van het dossier 115

7 Ouderschap, gezag en scheiding 117

7.1 Inleiding 117

7.2 Ouderschap 118

7.3 Gevolgen van het ouderschap 120

7.4 Gezag 121

7.5 Ouderlijk gezag 123

7.6 Ouderlijk gezag na een (echt)scheiding 125

7.7 Voogdij 126

7.8 Kinderbeschermingsmaatregelen 127

7.9 Positie pleegouders 129

7.10 Gezagsregister 129

7.11 Draagmoederschap 130

7.12 Nieuwe wetgeving in voorbereiding 131

8 De positie van ouders en hun kinderen in de behandelingsovereenkomst 133

8.1 Inleiding 133

8.2 Toestemming voor de behandeling 134

8.3 Informatieplicht van de zorgverlener 137

8.4 Toestemming van beide gezaghebbende ouders voor

de behandeling 137

8.5 Ouders zijn het niet met elkaar eens over de behandeling 139

8.6 Dossierrechten 141

8.7 Toestemming voor het verbreken van het beroepsgeheim 142

8.8 Informatierecht van ouder zonder gezag 143

8.9 Wilsonbekwame patiënten en hun vertegenwoordigers 144

9 Verplichte zorg en onvrijwillige zorg 153

9.1 Inleiding 153

I. WET VERPLICHTE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG 154

9.2 Verplichte zorg 154

9.3 Zorgmachtiging 157

9.4 Verlengen, veranderen en beëindigen van de zorgmachtiging 161

9.5 Crisismaatregel 162

9.6 Instemming en verzet bij minderjarige cliënten 164

9.7 Vertegenwoordiger(s) van de wilsonbekwame cliënt 164

II. WET ZORG EN DWANG 166

9.8 Hoofdlijnen Wet zorg en dwang 166

9.9 Vormen van onvrijwillige zorg 167

9.10 Procedure voor onvrijwillige zorg 169

9.11 Verplichte zorg in onvoorziene omstandigheden 170

9.12 Opname en verblijf in een accommodatie 171

9.13 Voorwaardelijke machtiging jongvolwassenen 172

9.14 De Wet forensische zorg in relatie tot de verplichte zorg en de onvrijwillige zorg 173

10 Het begin van het leven 175

10.1 Inleiding 175

10.2 Geboorte 175

10.3 Kunstmatige inseminatie en reageerbuisbevruchting 176

10.4 Abortus provocatus 179

10.5 Afbreking latere zwangerschappen 181

11 Beslissingen rond het einde van het leven 185

11.1 Inleiding 185

11.2 Doodscriterium, aangifte en verklaring van overlijden 185

11.3 Beslissingen rond het levenseinde 187

11.4 Levensbeëindiging op verzoek (euthanasie) en hulp bij zelfdoding 190

11.5 Levensbeëindiging zonder verzoek van de patiënt 195

11.6 Schriftelijke wilsverklaringen van de patiënt 197

11.7 Orgaandonatie 199

12 Civielrechtelijke en strafrechtelijke aansprakelijkheid 203

12.1 Inleiding 203

12.2 Dossiervorming 204

12.3 Aansprakelijkheid bij het werken in teamverband 204

12.4 Civielrechtelijke aansprakelijkheid 204

12.5 Strafrechtelijke aansprakelijkheid 208

13 Het Nederlandse zorgstelsel 213

13.1 Inleiding 213

13.2 Zorgverzekeringswet 213

13.3 Wet langdurige zorg 216

13.4 Wet maatschappelijke ondersteuning 218

13.5 Jeugdwet 220

13.6 Organisatie en toezicht 221

Literatuur 225

Illustratieverantwoording 226

Register 227

Over de auteur 231